Ecuador heeft veel natuurlijke rijkdommen. Onder andere aardolie en andere delfstoffen, vruchtbare landbouwgronden en een tropisch klimaat dat meerdere oogsten per jaar mogelijk maakt.
Toch is het grootste deel van de bevolking van al deze rijkdommen niet veel beter geworden en is Ecuador nog altijd een ontwikkelingsland. Vraag je aan Ecuadorianen hoe dit komt, dan geven zij bijna altijd de politici de schuld.
De corruptie wordt als het grootste probleem genoemd. In de ranglijst van meest corrupte landen van Latijns Amerika vinden we inderdaad Ecuador op de vierde plaats, na Venezuela, Nicaragua en México.
Corruptieschandalen naar aanleiding van omkoping van (hoge) ambtenaren, politici die smeergelden ontvingen en onverklaarbaar ‘overschreden’ budgetten bij openbare aanbestedingen zorgen voor een dagelijkse reality-soap op de Ecuadoriaanse televisie. Op zijn zachtst gezegd zou je kunnen stellen dat het politiek-, bestuurlijk- en rechtssysteem in Ecuador gebrekkig functioneert. Deze instituties genieten bij de bevolking dan ook slechts weinig vertrouwen.
De huidige regering had het bij zijn aantreden over het grootscheeps aanpakken van de corruptie als speerpunt van het beleid en inmiddels werden een twintigtal hooggeplaatste functionarissen veroordeeld. Onder hen een vice-president, ex-ministers, het hoofd van de Nationale Bank, en een hoofd van het instituut voor sociale zekerheid! Met de corruptie zou onder de socialistische regering van het afgelopen decennium een bedrag van duizenden miljoenen dollars gemoeid zijn. Van dit geld is echter nog nauwelijks iets gerecupereerd…
Schijnbaar is de overheid tot op zekere hoogte ongevoelig (intern gepantserd?) om corruptie tegen te gaan, waardoor corrupte politici er gerust op zijn er makkelijk mee weg te komen.
Anderzijds valt het op dat Ecuadorianen eerder verontschuldigend reageren en kan je uit hun mond vaak uitspraken optekenen als ‘Alle politici stelen, maar deze burgemeester/minister/president heeft tenminste autowegen laten aanleggen, bruggen, gebouwd of nieuwe scholen opgericht’ of ‘de president zelf was een een eerlijk mens, maar zijn ambtenaren hebben hem misleid en hij wist niet van het vele belastinggeld dat zij achterover drukten’.
Anderen vinden in de welig tierende corruptie een rechtvaardiging voor hun eigen beperkte normbesef: ‘Waarom zou ik belastingen betalen als de politici ons belastinggeld stelen?’. Of zij zien corrupte ambtenaren als een rolmodel ‘wie niet steelt van de overheid als hij de kans krijgt is een dief van zijn eigen portemonnee’.
Het is duidelijk dat corruptie in Ecuador niet alleen een kwestie van corrupte politici is, maar dat vele Ecuadorianen zowel schuldigen, medeplichtigen als slachtoffers zijn.
Corruptie zit hier in het dagelijks leven ingebakken: aan de verkeersagent die je bekeurt, vragen of het niet ‘op een andere manier geregeld kan worden’, een baan regelen via ‘een kruiwagen’, bij de bank in de (doorgaans veel kortere) rij van de 65+ klanten gaan staan… Het zijn voorbeelden van gedragingen die in Ecuador frequent zijn en quasi normaal worden gevonden.
Ecuadorianen zijn niet slechter zijn dan Nederlanders of Belgen, maar zij zijn vaak wel minder goed opgeleid en krijgen minder kansen van de overheid. Verbetering zal er alleen komen als er meer geïnvesteerd wordt in educatie waardoor mensen gaan inzien dat ook van de staat stelen niet normaal is.
Over Luc
In een vorig leven was ik lange tijd in België en Nederland werkzaam als klinisch maatschappelijk werker en coach en Ecuador werd geleidelijk een favoriete reis- en vakantiebestemming.
Aangetrokken door een andere cultuur, het gehele jaar door warme klimaat, de fascinerende gevarieerdheid van landschappen en bevolkingsgroepen en de vriendelijkheid en gastvrijheid van de bevolking, besloot ik in 2012 de stap te zetten en met mijn gezin naar (Guayaquil) Ecuador te emigreren.
Ik werkte hier parttime als leraar Engels/Frans en freelance vertaler, maar ben inmiddels met pensioen. In mijn columns en op mijn blog schrijf ik over mijn ervaringen, over thema ‘s met betrekking tot het leven en wonen in Ecuador en geïnspireerd door het leven in Ecuador meer specifiek over persoonlijke groei.
